Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία, ο Αίολος, ο Θεός των ανέμων είχε το
θρόνο του στην κορυφή του Τσικνιά (υψόμετρο 726 μέτρα). Κατά τη διάρκεια
της Αργοναυτικής Εκστρατείας, οι Βορεάδες, οι δίδυμοι φτερωτοί γιοί του,
προκάλεσαν τον Ηρακλή και εκείνος τους κυνήγησε και τους σκότωσε. Από τότε
ο Αίολος πενθεί και εξαπολύει τους ανέμους του στο νησί. Ίσως αυτοί οι άνεμοι
και η άγρια ομορφιά της Τήνου, να ενέπνευσαν τους καλλιτέχνες, γλύπτες,
ζωγράφους, διανοητές που γέννησε ή που φιλοξένησε το νησί, όπως οι
Γιαννούλης Χαλεπάς, Λάζαρος Σώχος, Νικόλαος Γύζης, Δημήτριος Φιλιππότης,
Νικηφόρος Λύτρας, Κορνήλιος Καστοριάδης και Κώστας Τσόκλης.

Το θαύμα της Τήνου δεν είναι μόνο η εικόνα της Παναγίας, που την έχει κάνει
ξακουστή σε όλο το χριστιανικό κόσμο. Είναι το ξεχωριστό τοπίο που συνθέτουν
οι σμιλεμένοι βράχοι από τον άνεμο, οι παραλίες με τα κρυστάλλινα νερά, οι 50
περίπου παραδοσιακοί οικισμοί σκαρφαλωμένοι στις πλαγιές, οι ντόπιες
συνταγές και τα σεληνιακά τοπία. 750 ξωκκλήσια και εκκλησίες, 600
περιστεριώνες, εξαιρετικά οινοποιεία, συγκλονιστικές πεζοπορικές διαδρομές,
μουσεία, πινακοθήκες και εικόνες που σας μαγέψουν!

Περιστεριώνες – Ξερολιθιές

Ένα από τα πλέον αντιπροσωπευτικά στοιχεία της λαϊκής αρχιτεκτονικής του
νησιού είναι οι περιστεριώνες. Πολυάριθμα αγροτικά κτίσματα απλωμένα σε
όλες τις πλαγιές του τόπου, αποτελούν αυθεντικά δημιουργήματα τέχνης. 600
περίτεχνοι περιστεριώνες φτιαγμένοι με σχιστόλιθο, πέτρα και ασβέστη, γεμάτοι «λιθοκεντήματα», αποτελούν το σήμα-κατατεθέν του νησιού και από τα πιο εντυπωσιακά «έργα τέχνης» των Κυκλάδων.

Ένα ακόμα χαρακτηριστικό γνώρισμα της Τηνιακής γης είναι οι ξερολιθίες ή
πεζούλες που έφτιαχναν οι ντόπιοι για να συγκρατούν το χώμα και να
καλλιεργούν τα χωράφια, παραδίδοντας έτσι σε εμάς ένα πανέμορφο τοπίο. Γι’
αυτό το χαρακτηριστικό της, η Τήνος χαρακτηρίστηκε από τον Κορνήλιο
Καστροδιάδη ως «χειροποίητο νησί».

Γαστρονομία

Το φαγητό στην Τήνο είναι μια ιεροτελεστία που φέρνει τον ταξιδιώτη πιο κοντά στη γαστρονομική τοπική παράδοση. Η ντόπια παραγωγή (θαλασσινά, κρέατα, κρασιά, φρούτα και λαχανικά) είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της Τηνιακής κουλτούρας. Για πολλά προϊόντα μάλιστα (όπως οι αγκινάρες, το κρασί, το μέλι, η ρακή και η ρίγανη) διοργανώνονται τοπικές γιορτές. Από τα οικογενειακά οινοποιεία, τις παραδοσιακές συνταγές, μέχρι τα αρώματα που θα νιώσετε εξερευνώντας την ύπαιθρο του νησιού (μέντα, φασκόμηλο, δίκταμο, θυμάρι και χαμομήλι), θα καταλάβετε ότι η Τήνος είναι ένα συναρπαστικό γαστρονομικό ταξίδι.

Παναγία Ευαγγελίστρια

Η Τήνος είναι ένας από τους πιο σημαντικούς προσκυνηματικούς προορισμούς
στην Ελλάδα και αποτελεί σημείο αναφοράς όχι μόνο του ορθόδοξου αλλά
ολόκληρου του χριστιανικού κόσμου. Ο ναός της Παναγίας, δεσπόζει επιβλητικά στη Χώρα του νησιού. Κατασκευασμένος τον 19 ο αιώνα, αποτελεί το πρώτο αξιόλογο αρχιτεκτονικό μνημείο μετά την επανάσταση. Στη μεγαλοπρέπεια του συμβάλλει το καμπαναριό με 29 μέτρα ύψος. Χτίστηκε στο σημείο όπου βρέθηκε η εικόνα της Παναγίας, που φανερώθηκε, κατά τη θρησκευτική παράδοση, μετά από σχετικά οράματα της μοναχής Αγίας Πελαγίας.

Στους εξωτερικούς χώρους, φιλοτεχνήθηκαν ψηφιδωτά από άσπρα και μαύρα
θαλασσινά βότσαλα.

Τα εκατοντάδες τάματα στο εσωτερικό του ναού μαρτυρούν αναρίθμητα
θαύματα και συγκινητικές ιστορίες.

Μοναστήρι

Το πανάρχαιο μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου ή αλλιώς γνωστό ως το
μοναστήρι της Αγίας Πελαγίας, δεσπόζει για αιώνες, ψηλά στο Κεχροβούνι. Εκεί που το γαλάζιο με το λευκό ενώνονται και κάνουν το μοναστήρι, κομμάτι του ουρανού. Η Μονή δημιουργήθηκε τον 11 ο αιώνα και έχει ιδιαίτερη αρχιτεκτονική που θυμίζει περισσότερο κυκλαδίτικο νησί. Εορτάζεται με μεγαλοπρέπεια κάθε χρόνο στις 23 Ιουλίου.

Πανηγύρια

Τα πανηγύρια στην Τήνο είναι ένα αναπόσπαστο  μέρος της ζωής των ντόπιων και έχουν πινελιές από αρχαία έθιμα, αλλά και από θρησκευτικό αίσθημα. Τυχερός όποιος βρεθεί σε κάποιο πανηγύρι γιατί θα ζήσει στιγμές αυθεντικής φιλοξενίας και διασκέδασης.

Σε πολλά πανηγύρια διοργανώνεται γλέντι με νησιώτικα όργανα (βιολιά, λαούτι) και παραδοσιακούς χορούς (μπάλο, συρτό).

ΧΩΡΙΑ
Τα 50 περίπου παραδοσιακά χωριά της Τήνου, λευκά στολίδια στις πλαγιές και
τους κάμπους, αποτελούν υπαίθρια μουσεία λαϊκής αρχιτεκτονικής, απόλυτα
εναρμονισμένα με το τοπίο. Περπατήστε τα ένα προς ένα, νιώστε τον ρυθμό του τόπου, μυηθείτε στις τέχνες και τον πολιτισμό που φιλοξενούν και
ξεκουραστείτε στα παραδοσιακά καφενεία απολαμβάνοντας καφέ, ρακή και
ξεχωριστούς τοπικούς μεζέδες, όπως τηνιακά τυριά και λούζα.

Το θαύμα της Τήνου δεν είναι μόνο η εικόνα της Παναγίας, που την έχει κάνει
ξακουστή σε όλο το χριστιανικό κόσμο. Είναι το ξεχωριστό τοπίο που συνθέτουν
οι σμιλεμένοι βράχοι από τον άνεμο, οι παραλίες με τα κρυστάλλινα νερά, οι 50
περίπου παραδοσιακοί οικισμοί σκαρφαλωμένοι στις πλαγιές, οι ντόπιες
συνταγές και τα σεληνιακά τοπία. 750 ξωκκλήσια και εκκλησίες, 600
περιστεριώνες, εξαιρετικά οινοποιεία, συγκλονιστικές πεζοπορικές διαδρομές,
μουσεία, πινακοθήκες και εικόνες που σας μαγέψουν!

Πύργος

Ξεκινήστε τη μέρα σας με ελληνικό καφέ και ένα παραδοσιακό γλυκό κάτω από τη σκιά του πλάτανου στην υπέροχη πλατεία του Πύργου, του μεγαλύτερου χωριού της Τήνου, που έχει ανακηρυχθεί ως παραδοσιακός οικισμός, με βαθιά παράδοση στη μαρμαροτεχνεία.

Ο μύθος λέει ότι ο Φειδίας δίδαξε τη γλυπτική στους Τηνίους. Στο Ίδρυμα
Τηνιακού Πολιτισμού, στο Μουσείο Μαρμαροτεχνίας και στο Μουσείο Τηνίων
Καλλιτεχνών θα θαυμάσετε αθάνατα έργα νεοελληνικής γλυπτικής.
Ο Γιαννούλης Χαλεπάς, ο Δημήτρης Φιλιππότης, οι αδερφοί Φυτάλη, ο Λάζαρος Σώχος και ο Γεώργιος Βιτάλης έχουν αφήσει εδώ την κληρονομιά τους.

Μια ανάσα από το μουσείο βρίσκεται και η Σχολή Καλών Τεχνών Πύργου-
Πανόρμου.
Μην παραλείψετε να επισκεφτείτε το Μουσείο Γιαννούλη Χαλεπά, το σπίτι που έζησε ο κορυφαίος Νεοέλληνας γλύπτης. Μερικά από τα σημαντικότερα έργα του καλλιτέχνη, φωτογραφικό υλικό και σκίτσα, συμπληρώνουν το πολύτιμο υλικό του μουσείου.

Βωλάξ

Ένα κομμάτι της Τήνου που ισορροπεί περίτεχνα μεταξύ θρύλου και
πραγματικότητας.

Οι τεράστιοι στρογγυλοί ογκόλιθοι από γρανίτη που περιβάλλουν το χωριό,
συνθέτουν ένα απόκοσμο σκηνικό που σε ταξιδεύει σε άλλο πλανήτη. Οι
θεωρίες για το πώς δημιουργήθηκε είναι πολλές. Απομεινάρια της μάχης μεταξύ Ολυμπίων Θεών και Τιτάνων; Πτώση μετεωριτών; Υπολείμματα έκρηξης ηφαιστείου; Υποθαλάσσια βράχια; Ο κάθε ταξιδιώτης μπορεί να αφήσει ελεύθερη τη φαντασία του, να φτιάξει τη δική του ιστορία και να περιπλανηθεί σε ένα σεληνιακό τοπίο, μοναδικό στο κόσμο.

Αυτό όμως δεν είναι το μοναδικό στοιχείο που κάνει αυτό το χωριό ξεχωριστό.
Περπατώντας στα δρομάκια του Βώλακα, θα βρείτε σε διάφορα σημεία γραμμένους στίχους από ποιήματα Ελλήνων ποιητών ή στίχους από παλιά
ελληνικά τραγούδια.

Στο χωρίο αυτό αναπτύχθηκε μια ακόμα τέχνη που διατηρείται ζωντανή στους
αιώνες, η καλαθοπλεκτική. Ο κος Λουδοβίκος είναι άξιος συνεχιστής της
ξεχωριστής αυτής τεχνικής και πάντα έτοιμος να μοιραστεί μαζί σας τις ιστορίες του.

Χρήσιμες Πληροφορίες

• Κέντρο Υγείας Τήνου: +30 22833 60000
• Λιμενικές Αρχές: +30 22830 22348
• Σταθμός λεωφορείων (ΚΤΕΛ): +30 22830 22440
• ΤΑΞΙ: +30 22830 022470

Καρδιανή

Αν θέλετε να απολαύσετε θέα που κόβει την ανάσα και μαγευτικό ηλιοβασίλεμα γεμάτο χρώματα, τότε πρέπει να κάνετε μία βόλτα μέχρι την Καρδιανή. Καταπράσινη, με τρεχούμενα νερά, χτισμένη στις πλαγιές του βουνού Πατέλες, θα μπορούσε να είναι βγαλμένη από παραμύθι.

Πρόκειται για ένα όμορφο χωριό με παραδοσιακή αρχιτεκτονική. Κατοικείται
από ορθόδοξους και καθολικούς, που συμβιώνουν αρμονικά στο πέρασμα των
αιώνων και μοιράζονται τα έθιμα και τις παραδόσεις τους.

Δυο Χωριά

Πηγές με γάργαρο νερό, πλακόστρωτα μονοπάτια και πολύχρωμες
βουκαμβίλιες, πλαισιώνουν τα αγέρωχα πλατάνια της μεγάλης πλατείας και τις
γραφικές μεσαιωνικές καμάρες στο καλύτερο «μπαλκόνι» της Τήνου, χτισμένο
σε υψόμετρο 450 μ.

Τέχνη – πολιτισμός

Στη Χώρα, θα βρείτε την Πινακοθήκη και το Αρχαιολογικό μουσείο.
Επισκεφτείτε το Μνημείο της Έλλης, του καταδρομικού που τορπιλίστηκε στις 15 Αυγούστου 1940, στο λιμάνι της Τήνου. Δίπλα από το Μνημείο της Έλλης (κοντά στο φάρο του παλιού λιμανιού), φυλάσσεται ένα από τα κανόνια του
καταδρομικού που χρησιμοποιείται για κανονιοβολισμούς σε μεγάλες εορτές.
Αν είστε λάτρεις της πεζοπορίας, αξίζει να ανέβετε τον λόφο του Εξώµβουργου, όπου βρισκόταν το βενετσιάνικο κάστρο της Τήνου, που ήταν η αρχαία πρωτεύουσα του νησιού.

Μια ακόμα ιδιαίτερη πρόταση είναι η ξενάγηση στη μοναδική Μονή των
Ουρσουλινών στα Λουτρά. Η Μονή φιλοξενεί διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσειςτο καλοκαίρι.

Στο χωρίο Κάμπος θα βρείτε το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης «Κώστας Τσόκλης».

ΠΑΡΑΛΙΕΣ

Με συνολικό μήκος ακτογραμμής 114 χιλιομέτρων, η Τήνος είναι ανεξάντλητη.
Παραλίες απομονωμένες και «άγριες», απόκοσμες, κοσμοπολίτικες, πλήρως
οργανωμένες με ψιλή άμμο ή ο απόλυτος προορισμός για θαλάσσια σπόρ και
σερφ. Η επιλογή είναι δική σας.

Κοντά στην Χώρα θα βρείτε την πλήρως οργανωμένη παραλία του Αγίου Φωκά, του Αγίου Σώστη καθώς και την παραλία Κιόνια που βρίσκεται μια ανάσα από το ιερό του Ποσειδώνα, όπου εξαγνίζονταν οι προσκυνητές πριν περάσουν στο ιερό νησί της Δήλου.

Άγιος Φωκάς:

Η μεγαλύτερη οργανωμένη παραλία της Τήνου είναι αυτή του Αγίου Φωκά.
Βρίσκεται σε πολύ κοντινή απόσταση από τη Χώρα και μόλις 2,7 χιλιόμετρα από το ξενοδοχείο Onar Hotel & Suites. Αποτελεί ιδανική επιλογή με άμμο, ελάχιστα βότσαλα και ρηχά, κρυστάλλινα γαλάζια νερά, beach bar, παραδοσιακές ταβέρνες και βραβευμένα εστιατόρια.

Μονοπάτια πνιγμένα στη φύση

Στα ταξίδια όταν περπατάς ανακαλύπτεις! Ακολουθήστε το δίκτυο των
παλιών μονοπατιών του νησιού και θα αποκαλυφθούν μπροστά σας μικρά
θαύματα: ερειπωμένοι οικισμοί, βρύσες, μύλοι, ξωκκλήσια και περιστεριώνες,
ξερολιθιές και καταπράσινα λιβάδια.

Το νησί διαθέτει ένα εκτεταμένο δίκτυο μονοπατιών, τα οποία αρχικά
χρησιμοποιούσαν οι κάτοικοι για να πηγαίνουν από το ένα χωριό στο άλλο,
προτού να φτιαχτεί το οδικό δίκτυο. Από τα 300χλμ. του δικτύου αυτού, περίπου 150χλμ. είναι σηματοδοτημένα μονοπάτια. Ορισμένα είναι κυκλικά, άλλα ακολουθούν κατά μήκος την ακτή, οδηγώντας τους πεζοπόρους σε αρχαιολογικά μνημεία, μοναστήρια, λαογραφικά μουσεία, ένα ενετικό κάστρο, δεκάδες περιστεριώνες και τοπία με απόκοσμους, λείους, σφαιρικούς βράχους.
Κυριολεκτικά μπορεί κανείς να παραμείνει μια εβδομάδα στην Τήνο
ακολουθώντας κάθε μέρα από ένα διαφορετικό μονοπάτι.

Η Τήνος είναι ένα ξεχωριστό νησί που ξεχειλίζει από αυθεντικότητα και
κρυμμένους θησαυρούς! Η μεγαλύτερη χαρά μας είναι να μοιραζόμαστε τα

μυστικά του τόπου μας μαζί σας, ώστε να ανακαλύψετε την άγνωστη και
σαγηνευτική πλευρά της Τήνου.